የቁልቢ ገብርኤል አመሠራረት- በዲ/ን ዳንኤል ክብረትና ቀሲስ ከፍያለው መራሒ!

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ አሜን!

 ከአዲስ አበባ በስተምሥራቅ 461 ኪ/ሜ. ርቀት ላይ በምዕራብ ሐረርጌ ሀገረ ስብከት ጋራ ሙለታ የሚገኝ ቤተ ክርስቲያን ነው፡፡ የዚህን ደብር አመሠራረት በተመለከተ በብዙ ሊቃውንት የሚተረከው የሚከተለው ነው፡፡

በዘጠነኛው መ/ክ/ዘ. ዮዲት ጉዲት ተነሥታ አብያተ ክርስቲያናትን ስትመዘብር፣ ክርስቲያኖችን ስትገድልና መጻሕፍትን ስትቆነጻጽል ንጉሥ አንበሣ ውድም በአኩስምና በአከባቢዋ የነበሩ ታቦታትንና ንዋያተ ቅዱሳትን በመያዝ ወደ ደቡብ ኢትዮጵያ ወደ ዝዋይ መጣ፡፡

ከ40 ዓመታት ስደት በኋላ አንበሣ ውድም ወደ አኵሱም ሲመለስና የንዋያተ ቅዱሳት ቆጠራ ሲደረግ ታቦተ ቅዱስ ገብርኤል በዝዋይ መቅረቱ ታወቀ፡፡ ከኤርትራ ደብረ ሲና ማርያም የመጡና አባ ሌዊ የተባሉ አባት ታቦቱን ለማምጣት ከንጉሡ አስፈቅደው ወደ ዝዋይ መጡ፡፡

አባ ሌዊ ከሰባት ቀን ሱባኤ በኋላ ታቦተ ቅዱስ ገብርኤልን ይዘው ወደ አኵሱም ሲጓዙ ቅዱስ ገብርኤል ተገልጦ “እኔ ወደማሳይህ ቦታ ታቦቱን ይዘህ ሂድ” አላቸው፡፡ አባ ሌዊም ታቦቱን ይዘው ተከተሉት፡፡ በመጨረሻም ቁልቢ ደረሱ፡፡ ለአባ ሌዊም የተፈቀደላቸው ቦታ ይሄ መሆኑን ታቦቱም በኋላ ዘመን ለሕዝቡ ድንቅ ሥራ እንደሚሠራ ቅዱስ ገብርኤል ነግሯቸው ተሠወረ፡፡ አባ ሌዊ በቦታው ለ130 ዓመታት ያህል አገልግለው በንጉሥ ግርማ ሥዩም ዘመነ መንግሥተ ታኅሳስ 14 ቀን ዐርፈዋል፡፡

ግራኝ አሕመድ ኢትዮጵያን ሲወርር ብዙ ካህናት ከሰሜን ኢትዮጵያ ታቦታትንና ንዋያተ ቅዱሳትን ይዘው ሲጓዙ ቁልቢ ደረሱ፡፡ መልአከ ገነት መብረቁ፣ መምህር የማነ አብ፣ አባ ተከስተ ሥሉስ የተባሉ ካህናት ከተነጠፈ ድንጋይ ላይ የተጻፈ ነገር ያገኛሉ፡፡ ጽሑፉም ታቦተ ቅዱስ ገብርኤል በሥዉር መቀመጡን፣ ልዩ ልዩ ተአምራት እንደሚፈጸምበት፣ ወደ ፊትም ታላቅ ቤተ መቅደስ እንደሚሠራበት፣ እንዴት አባ ሌዊ ታቦቱን ወደዚህ ቦታ እንዳመጡት የሚገልጽ ነበር፡፡ እነርሱም ይህን ታሪክ ይዘውት በነበረው መጽሐፈ ቀሌሜንጦስ ሕዳግ ላይ ጻፉት፡፡ ወደ ዝዋይ ደሴት ሲደርሱም መጽሐፉን በዚያ አኖሩት፡፡

ልዑል ራስ መኰነን ከዝዋይ ደሴት መጽሐፈ ቀሌሜንጦስን አስመጥተው ሲያነቡ የቁልቢ ገብርኤልን ታሪክ በማግኘታቸው የቅዱስ ገብርኤልን ቤተ ክርስቲያን ለማነጽ ተነሡ፡፡ ልዑል ራስ መኰንን በአከባቢው የአየር ንብረት ተማርከው በሥፍራው ቤት ሠርተው ነበር፡፡ ልዑል ራስ መኰንን ቁልቢ ገብርኤልን ከመትከላቸው በፊት ቦታው የአከባቢው ጎሳዎች የግጭት መነሃርያ ነበር፡፡ ሰላምን በአከባቢው ከመሠረትህ በቦታው በስምህ ቤተ ክርስቲያን እሠራልሃልሁ ብለው እንደተሳሉም ይነገራል፡፡

የተሳሉት በመፈጸሙ የቅዱስ ገብርኤል ታቦት የት እንዳለ ሲያፈላልጉ ቡልጋ ውስጥ ከአዠጉጉ ካህናተ ሰማይ ጋር አባ ዱባለ የተባሉ ካህን ያስቀመጡት ታቦተ ቅዱስ ገብርኤል መኖሩ ተነገራቸው፡፡ ልዑል ራስ መኰንን ለአባ ዱባለ መልእክት ስለላኩባቸው ከሐረር በተላኩ ካህናት አማካኝነት የቅዱስ ገብርኤልን ታቦት ላኩ፡፡ ልዑል ራስ መኰንንም ከነሠራዊቶቻቸው ሸንኮራ ድረስ ሄደው ታቦቱን በመቀበል የካቲት 21 ቀን 1884 ዓ.ም ታቦቱ ቁልቢ ገባ፡፡

የመቃኞው ሥራ በ1883 ዓ.ም ተጀምሮ ፍጻሜ አግኝቶ ቅዳሴ ቤቱ የተከበረው ሐምሌ 19 ቀን 1884 ዓ.ም ነው፡፡ በዚሁ ዕለት የዋናው ቤተ ክርስቲያን ሕንጻ ሥራ የመሠረቱ ድንጋይ ተጥሎ ታኅሳስ 19 ቀን 1888 ዓ.ም የቤተ ክርስቲያኑ ሥራ ተፈጽሞ በአቡነ ማትያስ ተባረከ፡፡ ቦታውን ከባለ አባቶች የገዙት በአርባ የቁም ከብት ነው፡፡ ራስ መኰንን መጋቢት ዘጠኝ ቀን 1889 ዓ.ም ወደ አዲስ አበባ ሲሄዱ እዚህ ቦታ ላይ በድንገት ስለታመሙ በዕለቱ ሥጋወደሙ ተቀብለውበታል፡፡ በመጀመርያ ሲተከል በገጠር ቤተ ክርስቲያን ሥሪት ሲሆን በኋላ ግን በስእለት ሰማኢነቱ በመላ ኢትዮጵያ እየታወቀ ስለ መጣ ደብር ሆኗል፡፡

የቅዱስ ገብርኤል ምልጃና በረከት አይለየን!!

(ምንጭ፡ የቤተ ክርሰቲያን መረጃዎች- በዲ/ን ዳንኤል ክብረት፤ Saints and Monastries in Ethiopia, by Kesis Kefyalew Merahi)    

ጊዜዬ ገና አልደረሰም -የዮሐንስ ወንጌል የ32ኛ ሳምንት ጥናት (ዮሐ.7፡1-9)!

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ አሜን!

  በእነዚህ ምክንያት ሞት ወደ ዓለም ገብቷልና ከቅንዐትና ከምቀኝነት የባሰ ክፉ ነገር የለም፡፡ “በዲያብሎስ ቅንዐት ሞት መጣ፤ ወደዚህ ዓለምም ገባ” ተብሎ እንደተጻፈ የሰው ልጅ በክብርና በልዕልና ቢያየው ዲያብሎስን ቅንዐት ውስጥ ከቶታል፤ እርሱን ለመመቅኘትም ዓቅሙን ሁሉ ተጠቅሟል /ጥበብ 2፡24/፡፡ ይህ ቅንዐት በሰው ልጆችም ተመሳሳይ ፍሬ ሲያፈራ እናስተውላለን፡፡ ከቅንዐት የተነሣ አቤል ተገድሏል፤ ዳዊት ለሞት ተቃርቦ ነበር፤ ሌሎች ብዙ ንጹሐን ቅዱሳንም መከራ ተቀብለውበታል፡፡ በዚሁ ቅንዐት አይሁድ ክርስቶስን ገድለውታል፡፡ ወንጌላዊው ይህን ሲያስረዳ፡- “ከዚህም በኋላ ኢየሱስ አይሁድ ሊገድሉት ይፈልጉ ስለ ነበር በይሁዳ ሊመላለስ አይወድም ነበርና በገሊላ ይመላለስ ነበር” ይላል /ቁ.1/። ይህን የሚያደርገው ክብር ምስጋና ለስም አጠራሩ ይሁንና ፈርቶ አይደለም፡፡ የሚሰቀልበት የሚሞትበት ጊዜው ስላልደረሰ እንጂ፡፡ ይህ ብቻ አይደለም! ፍጹም ሰው ፍጹም አምላክ መሆኑን ለማመልከት ለማስረዳትም አንዳንድ ጊዜ በመካከላቸው ይሄዳል፤ ሌላ ጊዜ ደግሞ ገለል ይላል፡፡ አሁንም ተናድደውበት ነበርና ገለል አለ፤ ወደ ምድረ ይሁዳም ሊሄድ አልወደደም /St. John Chrysostom, Hom 48/፡፡  

 የአይሁድም የዳስ በዓል ቀርቦ ነበር /ቁ.2/። አይሁድ ከየአሉበት ዓለም ተሰባስበው በኢየሩሳሌም ቤተመቅደስ የሚያከብርዋቸው ሦስት ታላላቅ በዓላት አሉ፡፡ ከእነዚህም አንዱ ይህ የዳስ በዓል ነው፡፡ በዚህ ጊዜ ከየቤቶቻቸው ወጥተው በቤተ መቅደሱ ዙርያ አጠገብ፣ በከተማው ዋና ዋና አደባባይ፣ በየቤታቸው… ድንኳን ይተክላሉ፡፡ ከግብጽ ወጥተው በበረሐ በድንኳን ውስጥ ያሳለፉትን መከራና ስቃይም ያስታውሱበታል /ዘሌ.23፡29-43/፡፡

 ወንድሞቹም (ደቂቀ ዮሴፍ) ይህን ይዘው (በዓል እንደቀረበ አይተው) ጌታን እንዲህ አሉት፡- “(በምድረ ይሁዳ ያሉት) ደቀ መዛሙርትህ ደግሞ የምታደርገውን ሥራ (ተአምራትህን) እንዲያዩ  አይተውም አምላክ መሆንህን እንዲያምኑብህ ከዚህ ተነሣና ወደ ይሁዳ ሂድ፡፡ ምክንያቱም ራሱን ሊገለጥ እየፈለገ፣ ሥራው እንዲታይለት ወዶ ሳለ በስውር በድብቅ የሚሠራ የለምና። አንተም ሥራህ እንዲገለጥልህ እንዲታይልህ ትወዳለህና እነዚህን አድርገህ ራስህን ለዓለም ግለጥ፤ አምላክነትህን ለሁሉ አሳይ” አሉት /ቁ.3-4፣ ወንጌል ቅዱስ አንድምታ ገጽ 490/። እነዚህ ደቀቂ ዮሴፍ ጌታችን የሚያደርጋቸው ተአምራት ለሰው ልጆች ካለው ፍቅር የተነሣ እንደሆነ አላወቁም፤ ከማመን የዘገዩትን ሰዎች ለማቅረብ ያደረገው መሆኑን አልተረዱም፤ እንዲያው ለታይታ እንዲያው ለውዳሴ ከንቱ ያደረገው ይመሰላቸው ነበር እንጂ፤ ስለዚህ አሁን የተናገሩትን ተናገሩ፡፡ የበለጠ ይታይ ዘንድ ይህን ለገቢረ በዓል በወጣው ሕዝቡ መካከል ያደርገው ዘንድ ተናገሩት፡፡ ወንጌላዊው እንደነገረን ይህን ያሉት እነርሱ ራሳቸው ገና በጥርጥር ተይዘው ስለ ነበር ነው፡፡ የሚመጣው መሲሕ እርሱ መሆኑን ስላላመኑበት ነው፡፡ ስለዚህ በሌላ ሰው አስመስለው ይህን ተናገሩ እንጂ እናምንብህ ዘንድ ተአምራትህን አሳየን ማለታቸው ነበር /ቁ.5/፡፡

 ጌታችንስ ምን አላቸው?፡- “በገሃድ ወደ በዓል የምወጣበት ጊዜዬ፣ በይፋ መከራ መስቀል ምቀበልበት ጊዜዬ (አይሁድ ያለ ጊዘው ይገድሉት ዘንድ ይሹ ነበርና)፣ እንናንተ የምትሉት ሳይሆን እውነተኛው ክብሬ በግልጥ የሚታይበት ጊዜዬ ገና አልደረሰም፡፡ የእናንተ ጊዜ ግን የሚከለክላችሁ የለምና ለበዓለ ፋሲካውም ለበዓለ መጸለቱም ዘወትር ለመውጣት የተዘጋጀ (የተመቸ)ነው። ዓለም እናንተን ሊጠላ አይቻለውምና፡፡ እኔ ግን ሥራው ክፉ መሆኑን እመሰክርበታለሁና፤ ስለዚሁም እዘልፈዋለሁና፤ የተሰወረ ተንኰሉም እገልጥበታለሁና፤ ሌባዉን ሌባ ሲሉት አይወድምና እኔን ይጠላኛል፤ ሊገድለኝም ይፈልጋል፡፡ ስለዚህ እናንተ ወደዚህ በዓል ውጡ፤ እኔ ግን በገሃድ በይፋ የምወጣበት ጊዜዬ ገና ስላልተፈጸመ አይሁድ በተናደዱበት በዚህ ጊዜ ወደዚህ በዓል ገና (ዛሬ) አልወጣም” ብሏቸው በገሊላ ቀረ /ቁ.6-9/፡፡

ከእናንተ መካከል “ጌታችን ወደዚህ በዓል ገና አልወጣም ብሏቸው ሳለ ስለምን ቀይቶ ወደ በዓሉ ሄደ” ብሎ የሚጠይቅ ሊኖር ይችላል፡፡ እኛም እንዲህ ብለን እንመልስለታለን፡- ጌታችን ወደ በዓሉ ጭራሽ አልሄድም ያለ አልነበረም፡፡ ገና (አሁን) አልሄድም እንጂ፤ አሁን ከእናንተ ጋር የምሄድ አይደለሁም እንጂ፡፡ በኋላ ወደ በዓሉ የወጣውም መከራ እንዲያደርሱበት፣ እንዲሰቅሉት፣ እንዲገድሉት ሳይሆን ያስተምራቸው ዘንድ ነው /St. John Chrysostom, Ibid/፡፡

  ተወዳጆች ሆይ! ከቅንዐት ተነሣስተው ጌታን ሊገድሉት ሊወግሩት ሊሰቅሉት ከሚፈልጉት ከአይሁድ ሳይሆን ከመምህራችን ከክርስቶስ ትሕትናን፣ ጥበብን፣ ትዕግሥትን የዋህነትን የምንማር እንሁን /ማቴ.11፡29/፡፡ ብዙ ሰዎች እኛን ለመጕዳት በቁጣ ነደው ይመጣሉ፤ በትሕትና እናሸንፋቸው፡፡ ብዙ ሰዎች እኛን ለመተናኰል ይመጣሉ፤ በፍቅርና በትዕግሥት እንዲሁም በጥበብ እንጠብቃቸው፡፡ ክፉው በእኛ እንዳይሰለጥን እነዚህን የከበሩ የጠቢቡ ቃላት ደጋግመን ለራሳችን እንናገራቸው፡- “እንግዲህ ትቢያና አፈር የሚሆን በሕይወትም ሳለ ሰውነቱ የሚተላ ሰው ለምን ይታበያል /ሲራክ.10፡9/፡፡ በተቈጣ ጊዜ መከራ ይመጣበታልና ቁጡና ዐመፀኛ ሰው መጽደቅ አይችልም /ሲራክ.1፡22/፡፡ በእውነቱ ከቁጣ የባሰ ክፉ ነገር የለም /ምሳሌ.11፡25/፡፡ ስለዚህ ጊዜዋን እስክታሳልፍ ድረስ ቁጣን ታገሣት፤ ኋላም ደስ ታሰኝሃለች /ሲራክ.1፡23/፡፡”

 ይህን እንድናደርግ ሰውን በመውደድ ሰው የሆነው ክርስቶስ ይርዳን አሜን!!

ወደዚያ ዕረፍት ለመግባት እንትጋ- በቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ!

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ አሜን!

 በእውነት ፀዋትወ መከራ የለባትምና መንግሥተ ሰማያት ዕረፍት ናት፡፡ ብካይ፣ ልቅሶ፣ ሐዘን፣ በልብ መቆርቆር፣ መዋረድ፤ ነፍስን የሚያሳዝናት፣ የሚያስደነግጣት፣ ፍርሐት የለባትምና በእውነት መንግሥተ ሰማያት ዕረፍት ናት /ኢሳ.35፡10/፡፡ በፊትህ ወዝ መብላት መጠጣት፤ እሾህም አመኬላም የለባትምና በእውነት መንግሥተ ሰማያት ዕረፍት ናት /ዘፍ.3፡18-19/፡፡ ከእንግዲህ ወዲህ “በጭንቅ ትወልጃለሽ፤ ፈቃድሽም ወደ ባልሽ ይሆናል እርሱም ገዢሽ ይሆናል” የሚል የለባትምና በእውነት መንግሥተ ሰማያት ዕረፍት ናት /ዘፍ.3፡16/፡፡ በመንግሥተ ሰማያት ዕረፍተ ሥጋ ዕረፍተ ነፍስ፣ ተድላ ሥጋ ተድላ ነፍስ፣ በጎነት፣ የዋህነት፣ ቅንነት፣ ፍቅር አለ፡፡ በመንግሥተ ሰማያት ምቀኝነትና መፎካከር የለም፡፡ በመንግሥተ ሰማይ ሕማመ ሥጋ ሕማመ ነፍስ፣ ሞተ ሥጋ ሞተ ነፍስ የለም፡፡ በመንግሥተ ሰማይ ብርሃን እንጂ ጨለማ፣ መዓልት እንጂ ሌሊት የለም፡፡ በመንግሥተ ሰማይ ደም ግባት ማሸብረቅ አለ፡፡ በመንግሥተ ሰማይ ለዘለዓለም የማያልፈውን በጎ በጎውን ክብር ማግኘት ነው እንጂ መሻት፣ መሰልቸት፣ መራብ፣ ቁንጣን የለም፡፡

 የመንግሥተ ሰማይን ነገር ምሳሌ መስዬ ልነግራችሁ ትወዳላችሁን? አዎን ትሉኝ እንደሆነ የሚቻለኝን ያህል መስዬ እናገራለሁ እንጂ ስለ መንግሥተ ሰማያትስ ፍጹም ምሳሌ መስሎ መናገር አይቻልም፡፡ እነሆ ሰማይን የሚጋርደው ደመና የሚሸፍነውም ጉም ሳይኖር በፀሐይ በከዋክብት አጊጦ ሲያሸበርቅ እናየዋለን፡፡ መንግሥተ ሰማይም እንዲህ ነው፡፡ የደም ግባቱን ማሸብረቅ ስንመለከት ብንዘገይ ሰማይ እንደምንመላለስባት ምድር እናደርገዋለን፡፡ ነገር ግን የመንግሥተ ሰማይ ምሳሌ በዚህ በሰማይ ምሳሌ ፀንቶ የሚኖር አይደለም፡፡ በማሸብረቅ ላይ ማሸብረቅ በደም ግባት ላይ ደም ግባት ሲጨመርለት ይኖራል እንጂ፡፡ በጭቃ በጨፈቃ ከተሠራ ቤት ይልቅ በወርቅ በዕንቁ የተሠራ ቤት እንደሚበልጥ ሁሉ ሰማይ እንደምትመላለስባት ምድር ካደረግኸው በኋላ ደግሞ ከዚያ ካየኸው ሰማይ በላይ ሌላ ሰማይ አለ፡፡ አሁንም ከዚያ በላይ ካየኸው ሰማይ በላይ ግዘፍ የሌላቸው ላኗኗራቸውም ኅልፈት የሌለባቸው መላእክት ሊቃነ መላእክት እንዲሁም ሌሎች ሕልቆ መሳፍርት ኃይላት አሉ፡፡ አሁንም ከፍ እያልክ ስትሄድ መንበረ ጸባዖትን ታገኛለህ፡፡ ዓቢይ ልዑል የሚሆን እግዚአብሔርም አለ፡፡

  ነገር ግን አስቀድመን እንደተናገርን የእኛ ቋንቋ እጅግ ደካማ ከመሆኑ የተነሣ የመንግሥተ ሰማይን ነገር ምሳሌ መስሎ መናገር አይቻልም፡፡ ይህን ለመናገር አስቀድሞ በዚያ መኖርና የተለማመዱትን ልምድ ማካፈልን ይጠይቃልና፡፡ ስለዚህ እንደሚቻለን አድርገን መንግሥተ ሰማያት የምናውቅበትን ምሳሌ መስለን መናገር ይገባናል እንጂ የመንግሥተ ሰማይን ነገር ምሳሌ መስሎ መናገር አይቻልም፡፡ እስኪ ንገሩኝ! ተድላ ደስታ ባለባት በገነት ሰባት ዓመት በነበረ ጊዜ የአዳም የደስታው ብዛት ምን ያህል ነበረ? ሰማይ ከምድር እንደሚበልጥ ሁሉ መንግሥተ ሰማይም ከዚህ (ከገነት ደስታ) ትበልጣለች፡፡

   እስኪ አሁንም ሌላ ምሳሌ መስለን እንናገር፡፡ አንድ በአራቱ ማዕዘን የነገሠ ንጉሥ የሚዋጋው የሚያሳዝነው ሽፍታ ሳይኖርበት በክብር፣ በማዕረግ፣ በመፈራት፣ በመወደድ ሲኖር ያን ጊዜ በልቡ የሚወጣው የሚወርደው የደስታው መጠን ምን ያህል ይመስላችኋል? በመንግሥተ ሰማያትም እንዲህ ነው፡፡ ነገር ግን አሁንም እንደሚገባ መስዬ አልተናገርኩምና ሌላ ምሳሌ ፈልጌ መናገር ይገባኛል፡፡

  ወዳጄ ሆይ መስዬ የምናገረውን ነገር በዓይነ ልቡና አስተውል! አንድ የሚነግሥ የንጉሥ ልጅ በእናቱ ማኅፀን ሳለ ምንም እንደማያውቅና ከተወለደ በኋላ ግን እንደሚነግሥ እንደሚገዛ ሁሉ የአሁኑ ጊዜና የመንግሥተ ሰማይ ሥርዓትም እንዲህ ነው፡፡ እነሆ ታሥሮ በመከራ በኃዘን የሚኖር ሰው፣ ልዩ ልዩ የሚሆን ፅኑ መከራ የተፈራረቀበት ሰው በኋላ ከመከራ አውጥተው ከእስራት ፈትተው አንግሠዉት የነገሠ ሰው ደስ እንደሚለው የመንግሥተ ሰማይ ተድላ ደስታም እንዲህ ነው፡፡

  ሆኖም ግን እስከ አሁን ድረስ የተካከለ ምሳሌ መስዬ ማስረዳት አልተቻለኝም፡፡ አንድ ሁሉንም ነገር (ንግሥናም ቢሆን) በዚህ ዓለም ያገኘ ሰው በመጀመርያይቱ ዕለት፣ አዋጅ በነገሩለት ቀን፣ ሹመት ያዳብር ባሉት ዕለት፣ እጅ መንሻ ባገቡለት ጊዜ መጠን በመጠን ደስታው እየበዛለት ይሄዳል፡፡ ሆኖም ግን ይህም የመንግሥተ ሰማይን ነገር በሚገባ የሚያስረዳ አይደለም፡፡ ምክንያቱም ይህ ሰው ያገኘው ሁሉ ኃላፊ ጠፊ ስለሆነ እየለመደው እየሰለቸው ይሄዳልና፡፡ መንግሥተ ሰማያት ግን ፍቅሯ በልቦና ፀንቶ ይኖራል እንጂ በመሰጠቷ አትፈጸምም፤ አትለወጥም፤ አትሰለችም፡፡ ኅልፈት፣ መለወጥ፣ ፍጻሜ በሌለባት በመንግሥተ ሰማያት ያለ ጣዕም፣ ተድላ፣ መዓዛ ብርሃንን ያገኘች የነፍስማ አኗኗርዋ እንደምን ይሆን? የማታልፍ፣ ሐዘን ሁሉ ፀዋትወ መከራ የሌለባት፣ ከነውር ከነቀፋ ከመቆርቆር ንጽሕት የምትሆን፣ ደስታን ፍጹም ተድላን የተመላች፣ በትሩፋት ሥራ የሚገኘውን ክብር ልዕልናን የተመላች መንግሥተ ሰማያት እየፀናች ትሄዳለች እንጂ ፍጻሜ መለወጥ የለባትም፡፡

 ከምንኖርባት ከተማ ወጣ ባልን ጊዜ የነገሥታትና የመኳንንትን ድንኳናቸው ብናይ፣ ልዩ ልዩ የሚሆን የጦር ዕቃቸውን ብናይ፣ ጋሻ ጦራቸው ሲያሸበርቅ ብንመለከት ፈጽመን እናደንቃለን፤ ደስም ይለናል፡፡ አይቻለንም እንጂ ቢቻለንና ንጉሡ በወርቅ የተሠራ የጦር ዕቃውን ይዞ በፈረስ ሆኖ በመካከላቸው ሲሄድ ብናየው የነገሥን ያህል ይሰማናል፡፡ የማታላፍ በልዕልናም ያለች የቅዱሳን ማኅደር መንግሥተ ሰማያትን ባየን ጊዜ ’ማ እንደምን እንሆን ይሆን? “በዘለዓለም ማደርያቸው ይቀበልዋችኋል” ተብሎ እንደተነገረ /ሉቃ.16፡9/ ከለበሱት ብረት ወይም ነሐስ ሳይሆን ዓይነ ሥጋ ማየት ከማይቻለው ፍጹም ክብራቸው የተነሣ የእያንዳንዳቸው የጻድቃን መልክ ከፀሐይ ብርሃን ይልቅ ሲያሸበርቅ ስናየው ‘ማ እንደምን እንሆን ይሆን? ይህ ለሰዎች የሚሰጥ ክብር ነው፡፡ የመላእክትን፣ የሊቃነ መላእክትን፣ የኪሩቤልን፣ የሱራፌልን፣ የመናብርትን፣ የአጋእዝትን፣ የሥልጣናትን፣ የኃይላትን መልካቸው ግን ከመናገር የራቀ ነው፡፡

 “ዓይን ያላየችው ጀሮም ያልሰማው በሰውም ልብ ያልታሰበው እግዚአብሔር ለሚወዱት ያዘጋጀው” ተብሎ እንደተነገረ /1ቆሮ.2፡9/ ስለ መንግሥተ ሰማያት መናገር የሚቻለው ‘ማ ማን ነው? በእውነቱ ይህችን መንግሥተ ሰማያት ከመውረስ ከተከለከሉት ሰዎች በላይ ወራዶች የሉም፤ ይህችን መንግሥተ ሰማያት ከሚወርሱ ሰዎች በላይም ንዑዳን ክቡራን የሉም፡፡ እንግዲያውስ ወንድሞች ሆይ መንግሥተ ሰማያትን ለመውረስ ንዑዳን ክቡራን ከሚሆኑ ሰዎች የምንቆጠር እንሁን፡፡ ወደዚያ ዕረፍት ለመግባት እንትጋ /ዕብ.4፡11/፡፡

  ከባሕርይ አባቱ ከአብ ከባሕርይ ሕይወቱ ከመንፈስ ቅዱስ ጋር ክብር የክብር ክብር፣ ጌትነት ገንዘቡ በሚሆን በፈጣርያችን በኢየሱስ ክርስቶስ ሰጭነት የማታልፍ መንግሥተ ሰማያትን እንወርስ ዘንድ ክቡራን ንዑዳን ከሚሆኑ ቅዱሳን ጋርም እንድንቆጠር ያድርገን አሜን፡፡   

የሃይማኖታችን ሊቀ ካህናት- የመጨረሻው ክፍል (ክፍል አምስት)!

      በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ አሜን!

  ተወዳጆች ሆይ! እንደ እግዚአብሔር ሐሳብ ለመማማር የጀመርነው ርእስ የሚያልቅ ስላልሆነ እናንተ በይበልጥ ከሊቃውንት ከመጻሕፍት እንድታዳብሩት እየጋበዝኩኝ እኛ ዛሬ እንጨርሳለን፡፡ መልካም ንባብ፡፡

1. ደሙ ከሞተ ሥራ ሕሊናን የሚያነጻ ሊቀ ካህናት ነው፡፡ የዘመነ ብሉይ ሊቃነ ካህናት መሥዋዕቶች የጊደሮች፣ የኮርማዎች፣ የፍየሎች የሆነ ደመ እንስሳ ነበር፤ የዘመነ ሐዲስ ግን በደመ ክርስቶስ የተደረገ ነው፡፡ የዘመነ ብሉይ መሥዋዕቶች ያለ ፈቃዳቸው ያለ ውዴታቸው የሚሞቱ እንስሳት ነበሩ፤ የዛሬው ግን ሞት ይሁንብኝ ይደረግብኝ ብሎ ያለ ኃጢአቱ እንደ ኃጢአተኛ ተቈጥሮ በፈቃዱ እስከ ሞት ድረስ የታዘዘ የእግዚአብሔር በግ ነው፡፡ የእነዚያ መሥዋዕት ነውርና ነቀፋ ባለባቸው አገልጋዮች የሚቀርብ ነበር፤ የሐዲስ ኪዳን መሥዋዕት ግን ነውርና ነቀፋ በሌለበት በንጹሑ ኢየሱስ የተከናወነ ነው፡፡ የእነዚያ መሥዋዕት ሞት በሚይዛቸው በእንስሳት ደም የሚከናወን አገልግሎት ነበር፤ የሐዲስ ኪዳኑ መሥዋዕት ግን ትንሣኤና ሕይወት በሆነው በክርስቶስ የተከናወነ አገልግሎት ነው፡፡ የመጀመርያው ኪዳን ለጊዜው የሆነ ንጽሕናን የሚሰጥ ነበር፤ የሊቀ ካህናችን የኢየሱስ ክርስቶስ አገልግሎት ግን ከጊዜና ከቦታ ቀመር ውጪ (Beyond Time) የሆነ ዘለዓለማዊ ንጽሕናን የሚሰጥ አገልግሎት ነው፡፡ የቀደመው ኪዳን በምሳሌና በጥላ በሆነ በደመ እንስሳ የሚከናወን ነበር፤ የዛሬው ግን አማናዊ በሚሆን በንጹሑ በደመ ክርስቶስ ተደርጓል፡፡ የቀደመው መሥዋዕት እሳት አንድዶ እንጨት ማግዶ የሚሠዋ ነበር፤ የዛሬው ግን በመንፈስ ቅዱስ እሳትነት የተደረገ ነው፡፡ እንዲህም ስለ ሆነ የእነዚያ መሥዋዕት ደመ ነፍስን (ሥጋን) ብቻ የሚቀድስ ነበር፤ የዛሬው ግን… ደመ ክርስቶስ ግን ሕያው መሥዋዕት ስለሆነ ሁለንተናን ሕያውና ቅዱስ የሚያደርግ ነው፤ ሕሊናን ከሞተ ሥራ የሚያነጻ ልዩ መሥዋዕት ነው፡፡ ሐዋርያው እንዲህ ይላል፡- “ደመ ላህም ደመ ጠሊ የጊደርም አመድ ሥጋዊ ኃጢአትን የሚያነጻ ከሆነ፣ በኃጢአት ያደፉትን የሚያከብራቸው ከሆነ በመንፈስ ቅዱስ እሳትነት ራሱን ለእግዚአብሔር ነውር ነቀፋ የሌለበት የዘለዓለም መሥዋዕት አድርጎ ያቀረበ የኢየሱስ ክርስቶስ ደምማ ከኦሪት፣ ከኃጢአት፣ ከፍዳ፣ ከፍቅረ ንዋይ ልቡናችንን እንደምን ያህል ያነጻ ይኾን?” /የዕብ.9፡13-14 ትርጓሜው፣ገጽ.441/፡፡  ስለዚህ ደሙ ከሞተ ሥራ ሕሊናን የሚያነጻ ሊቀ ካህናት አለን፡፡

2. የሐዲስ ኪዳን መካከለኛ (ምርጥ) ሊቀ ካህናት ነው፡፡ ሐዋርያው “ስለዚህም የፊተኛው ኪዳን ሲጸና ሕግን የተላለፉትን የሚቤዥ ሞት ስለ ሆነ፥ የተጠሩት የዘላለምን ርስት የተስፋ ቃል እንዲቀበሉ እርሱ የአዲስ ኪዳን መካከለኛ ነው” ይላል /ዕብ.9፡15/፡፡ እውነት ነው! ጌታችንና መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ለወንጌል መምህር ለመንግሥተ ሰማያትም አስታራቂ የሐዲስ ኪዳን ብቸኛው መካከለኛ ነው፡፡ ሊቁ ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ ይህን ክፍል በተረጐመበት አንቀጽ ምን ማለት እንደሆነ እንዲህ ያብራራልናል፡- “መካከለኛ ማለት ምን ማለት ነው? መካከለኛ መካከለኛ ለሆነለት ነገር ባለቤት (ተጠቃሚ) አይደለም፡፡ ለምሳሌ አማጭ (መካከለኛ) ለሚያገባ ሰው ሚስት ለማግባት አጋዥ ይሆነዋል እንጂ እርሱ የሚያገባ ሙሽራ አይደለም፡፡ በጌታም ዘንድ እንዲህ ነው (የተሠዋው እጠቀም ብሎ አይደለም)፡፡ ወልድ ዋሕድ ጌታ በአባቱና በእኛ መካከል አስታራቂ ሆነ፡፡ አብ በሠራነው ኃጢአት ፈርዶብን መንግሥቱን ሊያወርሰን አልወደደም ነበርና ተቀዳሚ ተከታይ የሌለው የባሕርይ ልጁ በእርሱና በእኛ መካከል አስታራቂ ሆነ፡፡ እርሱንም ደስ አሰኘው፡፡ ከዚያም እኛን ወደ ልጅነት ልጅነትንም ወደ እኛ ጠራ፤ በሞቱ ከአብ ዘንድ መንግሥተ ሰማያትን አስገኘልን፡፡ ሕጉን በማፍረስ በነበርን ጊዜ ሞት ተገባን፤ እርሱ ግን ስለ እኛ በሞተ ጊዜ ሳይገባን ለመንግሥተ ሰማያት የበቃን አደረገን፡፡ አባት ለልጁ እንደሚሰጥ ቀድሞ ልጅነትን ሳንጥር ሳንግር እንዲያው ሰጠን”  /ድርሳን ዘቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ፣ ድር.16፡33-48/፡፡ አዎ! በበደልነው ጊዜ ሕጉ (ኦሪት) እንደ ፍርድ ሆነብን (የሚያስፈርድብን ሆነ)፡፡ ለማዳን የሚሞት አንድ ስንኳ ጠፋ፡፡ ሊቀ ካህናችን ግን ከባሕርይ አባቱ ከአብ፣ ከራሱና ማኅየዊ ከሚሆን ከመንፈስ ቅዱስ ጋር ያስታርቀን ዘንድ የባርያውን መልክ ይዞ (የእኛን ባሕርይ ነሥቶ) ትምክህታችን ከምትሆን ከቅድስት ድንግል ማርያም ተወልዶ ሰው ሆነ፤ አምላክ የሆነ ሰው ሰውም የሆነ አምላክ (መካከለኛ) ሆነ፤ በተዋሕዶ አንድ አካል አንድ ባሕርይ የሆነ ሥግው ቃል (Incarnated Word)፣ አምላክ ወሰብእ (መካከለኛ) ሆነ፡፡ አስቀድመን እንደተናገርነው በሥግው ቃልነቱ ስለ እኛ ባይሞት ኖሮ ኦሪት ደካማ ከመሆኗ የተነሣ ባልዳንን ነበር፡፡ ስለዚህ እንደ ሰውነቱ ዘመዳችን እንደ መለኰትነቱ ፈጣርያችን ኢየሱስ ክርስቶስ ለአዲስ ሕግ ለወንጌል መምህር ለመንግሥተ ሰማይ አስታራቂ ሆነ፤ በሰውና በእግዚአብሔር መካከል ያለ ብቸኛ መካከለኛ ሆነ፡፡

3. ራሱን በመሠዋት ኃጢአትን የሻረ ሊቀ ካህናት ነው፡፡ ደጋግመን እንደተናገርነው የቀደመው ሊቀ ካህናት ብዙ ጊዜ ብዙ መሥዋዕት ሠዋ፤ ሊቀ ካህናችን ግን አንድ ጊዜ ራሱን ሠዋ፡፡ የቀደመው ሊቀ ካህናት ገንዘቡ ባይደለ በሌላ ደም አገለገለ፤ የዛሬው ግን እውነት ገንዘቡ በሚሆን በራሱ ደም አስታረቀ፡፡ ምሥዋዑ እርሱ ነውና፤ የሠዋው እርሱ ነውና፤ የተሠዋውም እርሱ ነውና በራሱ ደም አገለገለ፡፡ ፈቃዱን እንደ ካህን ሥጋው እንደ መንበር አድርጎ ነፍሱን አንድ ጊዜ ሠዋ፡፡ “አሁን ግን በዓለም ፍጻሜ (ኑሮ ኑሮ አምስት ሺ አምስት መቶ ዘመን ሲፈጸም) ራሱን በመሠዋት ኃጢአትን ሊሽር (ያጠፋት ዘንድ) አንድ ጊዜ ተገልጦአል” /ዕብ.9፡26/ ተብሎ እንደተጻፈ ሊቀ ካህናችን ኢየሱስ ክርስቶስ የዓለምን ኃጢአት ያስወገደው ራሱን በመሠዋት እንጂ የጊደርና የኮርማ ደም በማፍሰስ አይደለም፡፡

4. ያዳናቸውን ወደ መንግሥተ ሰማያት ለመውሰድ ሁለተኛ የሚገለጥ ሊቀ ካህናት ነው፡፡ ሐዋርያው እንዲህ ይላል፡- “ለሰዎችም አንድ ጊዜ መሞት ከእርሱ በኋላም ፍርድ እንደ ተመደበባቸው፥ እንዲሁ ክርስቶስ ደግሞ፥ የብዙዎችን ኃጢአት ሊሸከም አንድ ጊዜ ከተሰዋ በኋላ፥ ያድናቸው ዘንድ ለሚጠባበቁት ሁለተኛ ጊዜ ያለ ኃጢአት ይታይላቸዋል” /ዕብ.9፡27-28/፡፡ ምን ማለት ነው? ውሎ ውሎ ከቤት ኑሮ ኑሮ ከመሬት እንዲሉ ለሰው ኑሮ ኑሮ ሞት እንዲቆየው ኋላም መቃብር እንዲከተለው ሁላችንም ከፊት የሚጠብቀን አንድ ጊዜ “መሞት” አለ፡፡ ሆኖም ግን ይህ “ሞት” ክርስቲያኖች ለምንሆን ለእኛ ከድካማችን ዕረፍት እንጂ እውነተኛ ሞት አይደለም፤ ሞት የሚሠለጥንብን አይደለም፡፡ ሞትስ ሰው የኃጢአቱን ትብትብ ተሸክሞ ሳለ ሥርየተ ኃጢአትን ሳያገኝ መንግሥተ ሰማያትን ሲያጣ ነውና፡፡ ስለዚህ ከድካም ካረፍን በኋላ የዘለዓለም ሕይወት አለን፡፡ ክርስቶስም የብዙዎችን ሰዎች ኃጢአት ያስተሠርይ ዘንድ ኑሮ ኑሮ አምስት ሺ አምስት ዘመን ሲፈጸም አንድ ጊዜ ራሱን ሠዋ፡፡ አዎ! በአዳም ምክንያት የመጣው ሞት ሁሉን ለማጥፋት መጣ፡፡ ክብር ምስጋና ለስም አጠራሩ ይሁንና ጌታችንም ኃጢአት ሳይኖርበት ስለ እኛ ኃጥእ አሰኘ፡፡ እርሱ ንጹሕ ሲሆን “ከኃጥአን ጋር ተቈጠረ” /ኢሳ.53፡12/፤ የእኛን ኃጢአት የራሱ እንደ ሆነ ቈጥሮ ወደ መስቀል ወጣ /2ቆሮ.5፡21/፡፡ ማመንን ደኅንነትን ለወደዱም አዳናቸው፡፡ “አባት ሆይ የሚያደርጉትን አያውቁምና ይቅር በላቸው” ብሎ /ሉቃ.23፡34/ ሥርየተ ኃጢአትን ሰጣቸው፤ ይቅር አላቸው፡፡ ከእንግዲህ ወዲህ ግን የሰውን ኃጢአት ለመሸከም ሳይሆን ያዳናቸውን ወደ አዘጋጀላቸው ርስት ወደ ሀገራቸው ለመውሰድ ይመጣል፡፡ የዘይት ማሰሮአቸውን ሞልተው ተስፋ ለሚያደርጉት፣ ለሚጠባበቁት ለሁለተኛ ጊዜ ያለ ኃጢአት ይታይላቸዋል፤ ይመጣላቸዋል፡፡ ዓለምን ለማሳለፍ፣ ጻድቃንን ለማወደስ፣ ኃጥአንን ለመውቀስ፣ ሞትንና ዲያብሎስን ወደ ጥልቁ በመጣል ለመደምሰስ፣ መንግሥቱንም ለምእመናን ለማውረስ ይመጣል፡፡ ወንድሜ!... እኅቴ!... የኢየሱስን መምጣት ትጠባበቃለህን/ ትጠባበቂያለሽን? እንግዲያው ከወንጌላዊው ጋር፡- “ይህን የሚመሰክር አዎን በቶሎ እመጣለሁ ይላል፤ አሜን ጌታ ኢየሱስ ሆይ ና” እንበል /ራዕ.22፡20/፡፡

      ስናጠቃልለው ሰዎች ሁሉ ሊድኑና እውነቱን ወደ ማወቅ እንዲደርሱ የሚወድ ደግሞም  የምናመልከው እግዚአብሔር አንድ ነው፡፡ እንዲያድነንና ወደ እውነት (ወደ ራሱ) ሊመራን ቤዛም ሊሆነን በተለየ አካሉ ትምክሕታችን ከምትሆን ከቅድስት ድንግል ማርያም ፍጹም ሥጋንና ፍጹም ነፍስን ተዋሕዶ የመጣም አንዱ እውነት እግዚአብሔር ወልድ ኢየሱስ ክርስቶስ ነው፡፡ እንዲህ ስለሆነም መካከለኛ መባልን ተገባው፡፡ “እግዚአብሔር አባቴ ነው”፤ “በአባቴ ስም መጣሁ”፤ “እኔና አብ አንድ ነን” ብሎ የመሰከረውን ምሥክርነት ያልተቀበሉት ባይቀበሉትም በገዛ ዘመኑ (በመዋዕለ ሥጋዌው) ምስክርነቱ ነበረ /1ጢሞ.2፡4-6/፡፡ እኛም ከቅዱስ ጳውሎስ ጋር ሆነን ይህን እውነት እንናገራለን፤ አንዋሽም፡፡ ብዙዎች ሌላ መካከለኛ እንዳለን አድርገው ቢከሱንም “ከአንዱ ሊቀ ካህናችን ከኢየሱስ ክርስቶስ ውጪ ሌላ መካከለኛ የለንም” ብለን እንመሰክራለን፡፡ ከእግዚአብሔር ጋር የታረቅንበት የመንግሥተ ሰማያትን መንገድ በደሙ የመረቀልን ሊቀ ካህናችን አንድ ነው፤ እርሱም ኢየሱስ ክርስቶስ ይባላል ብለን እንመሰክራለን፡፡ የቅዱሳንን ምልጃ ከኢየሱስ ክርስቶስ ሊቀ ካህንነት ጋር ፈጽሞ የማይገናኝ ነውና “ሌላ መካከለኛ” የለንም ብለን እንመሰክራለን፡፡

አኰቴት ወክብር ለሊቀ ካህንነ ለኢየሱስ ክርስቶስ ምስለ አቡሁ ወምስለ መንፈሲሁ እስከ ለዓለም አሜን!!